چگونه یک پروپوزال حرفهای برای رزیدنسی هنری یا ادبی بنویسیم؟
نوشتن پروپوزال برای درخواست رزیدنسی، یکی از مهمترین مراحل پذیرش به شمار می رود. پروپوزال یا همان پیشنهاد تنها فرصتی است که در اختیار شما قرار می گیرد تا با زبان خودتان، ایده، شیوه کار و اهمیت پروژهتان را برای داوران بیان کنید. داورها در مرحله ارزیابی، چندین پیشنهاد مشابه را بررسی میکنند. به همین دلیل برای افزایش شانس درگیر کردن آنها با درخواست خودتان، متن شما باید شفاف، منسجم، قابلاجرا و از نظر هنری یا ادبی باورپذیر باشد.
موفقترین پروپوزالها آنهایی هستند که نشان میدهند شما دقیقا میدانید چه کاری میخواهید انجام دهید، چرا باید در آن رزیدنسی حضور داشته باشید و چه خروجی مشخصی از حضور شما بدست خواهد آمد. در این مطلب، تلاش می کنیم مهمترین مواردی را که باید در زمان تنظیم پروپوزال به آنها توجه کنید را مطرح کنیم. در آینده، با جزئیات بیشتر به این موارد خواهیم پرداخت.
۱) پیش از نوشتن: تحقیق هدفمند
پروپوزال خوب بدون تحقیق مناسب ممکن نیست. قبل از اینکه حتی یک خط بنویسید:
- رزیدنسی را دقیق بشناسید و درباره ماموریت، اهداف، دوره زمانی، امکانات، جغرافیا، محدودیتها و نوع پروژههایی که معمولاً انتخاب میکنند اطلاعات کسب کنید.
- در رسانه های آنها بررسی کنید در سالهای گذشته چه پروژههایی پذیرفته شدهاند.
- بررسی کنید آیا پروژه شما با امکانات رزیدنسی قابل اجرا هست یا نه.
- درباره بافت اجتماعی، فرهنگی یا زیستمحیطی محل رزیدنسی اطلاعات کسب کنید. داورها وقتی میبینند شما محیط را میشناسید، اشتیاق بیشتری برای انتخاب شما خواهند داشت.
۲) موضوع و هدف پروژه را دقیق و روشن بیان کنید
اولین بخش پروپوزال باید توضیح دهد چه کاری میخواهید انجام دهید. نکات مهم:
- یک جمله محوری بنویسید که مضمون کلی پروژه را در یک خط خلاصه کند.
- از اصطلاحات کلی، شعارگونه یا مبهم استفاده نکنید. عباراتی مثل «میخواهم جهان را بهتر کنم» یا «میخواهم به هنر معاصر نگاه جدید داشته باشم» خیلی کلیشه ای و ناامید کننده هستند.
- بگویید پروژه دقیقاً چیست، چه نیاز دارد و خروجی نهایی آن چه خواهد بود.
مثال کوتاه: «در این رزیدنسی قصد دارم مجموعهای از نقاشیهای بزرگمقیاس بر اساس مشاهدات روزانهام از طبیعت جنگلی اطراف محل اقامت تولید کنم.»
۳) چرا این رزیدنسی؟ ارتباط پروژه با محل چیست؟
داورها باید بفهمند چرا این رزیدنسی بهترین مکان برای انجام پروژه شماست. این بخش یکی از تعیینکنندهترین بخشهاست.
- از امکانات یا شرایط خاص رزیدنسی نام ببرید که برای پروژه شما حیاتی هستند.
- ارتباط جغرافیایی، فرهنگی یا تاریخی رزیدنسی را با ایده خودتان توضیح بدهید.
- اگر امکان همکاری با محققان، هنرمندان یا منابع محلی وجود دارد، نشان بدهید که آنها را دیدهاید و برنامه مشخصی دارید.
۴) روش کار: چطور پروژه را اجرا میکنید؟
پروپوزال حرفهای نشان میدهد که پروژه فقط یک ایده نیست، بلکه مسیر اجرا دارد.
- مراحل کار را بهصورت دقیق و واقعگرایانه توضیح بدهید.
- مشخص کنید هر مرحله چقدر زمان میبرد.
- ابزارها، منابع یا فضاهایی که لازم دارید را مشخص کنید.
- اگر پروژه شما پژوهشی است، شیوه جمعآوری دادهها را توضیح بدهید.
- اگر پروژه شما هنری است، فرایند تولید، تکنیک، مواد، مقیاس و خروجی را مشخص کنید.
این بخش نشان میدهد شما «آمادگی اجرایی» دارید و این همان چیزی که داورها بسیار به آن توجه میکنند.
۵) برنامه زمانی منطقی ارائه دهید
رزیدنسیها معمولاً ۲ هفته تا چند ماه طول میکشند. برنامه زمانی باید واقعبینانه و حرفهای باشد:
- بازههای زمانی را دقیق و منظم بنویسید و نه بطور کلی.
- در نظر داشته باشید روزهای اول به تطبیق پذیری و بررسی اولیه میگذرد.
- برای تعارضها، تغییرات احتمالی یا زمانهای پیشبینینشده کمی انعطاف بگذارید.
۶) خروجی مورد انتظار و تأثیر پروژه
داوران باید بدانند نتیجه کار شما چه خواهد بود:
- آیا نمایشگاه، کتاب، پرفورمنس، ویدئو، مجموعه عکس یا پروژه پژوهشی است؟
- چه چیزی را میخواهید به جامعه هنری، منطقه میزبان یا رزیدنسی اضافه کنید؟
- اگر قصد انتشار، ارائه عمومی یا اشتراکگذاری نتایج دارید، آن را بنویسید.
هرچه خروجی ملموستر باشد، احتمال پذیرش شما افزایش پیدا می کند.
۷) نمونهکار و سوابق مرتبط
پروپوزال زمانی قانعکنندهتر میشود که سوابق شما آن را پشتیبانی کند.
- اگر سوابق مرتبط دارید، یک یا دو پروژه قبلی را معرفی کنید.
- توضیح دهید آن تجربهها چگونه شما را برای این پروژه آماده کرده است.
- اگر تجربه کار بینرشتهای، سفرهای پژوهشی یا پروژههای اقامتی داشتهاید، آنها برجسته کنید.
این بخش باید نشان دهد که شما توانایی به پایان رساندن پروژه را دارید.
۸) زبان و لحن پروپوزال
روشن، موجز و صریح بنویسید.
- از جملات پیچیده یا تزئینی پرهیز کنید.
- هر پاراگراف تنها یک ایده اصلی داشته باشد.
- از اصطلاحات تخصصی بدون توضیح استفاده نکنید.
- از بهکار بردن کلمات احساسی («من عاشق هنر هستم») در بخش اصلی خودداری کنید.
هدف شما تفکر حرفهای و برنامهمندی است؛ نه احساسات شخصی.
۹) اشتباهات مرسوم که باعث رد شدن پروپوزال میشوند.
- ایده مبهم یا کلی
- نداشتن ارتباط با رزیدنسی
- درخواستهای غیرمنطقی (فضا، امکانات، زمان)
- بیتوجهی به محدودیتها یا قوانین
- نداشتن خروجی مشخص
- نوشتن متن بیش از حد طولانی
- نداشتن ارتباط منطقی بین سوابق شما و پروژه
۱۰) در پایان: بازنویسی و ویرایش نهایی
- پروپوزال حرفهای باید چند بار بازنویسی شود.
- حداقل یک بار آن را با صدای بلند بخوانید.
- از یک نفر آشنا با حوزه هنر/ادبیات بخواهید آن را بخواند و به شما بازخورد بدهد.
- غلطهای تایپی و نگارشی را کاملا اصلاح کنید.
- اگر محدودیت تعداد کلمه وجود دارد، حتماً رعایت کنید.
این مطلب بخشی از مجموعه محتوای آموزشی ـ پژوهشی فستیوارت برای ارتقای مهارتها و توسعه فردی هنرمندان است. در این پست به مهمترین نکاتی پرداختیم که به شما کمک میکند یک پروپوزال استاندارد و موفق بنویسید. در ادامه، مقالات بیشتری درباره این موضوع منتشر خواهیم کرد. خوشحال میشویم نظر و تجربهتان را با ما در میان بگذارید.