فراخوان همایش «فیروزه: صنعت و فرهنگ همایش یکم» توسط دانشگاه نیشابور و همکاران منتشر شد.

بدون تردید معادن و صنایع معدنی به عنوان زیربنای توسعه صنعتی و اقتصادی، از اهمیت قابل ملاحظه ای در توسعه پایدار کشور برخوردار می باشند. بعلاوه باید توجه داشت که اهمیت معادن نه تنها به خاطر تامین مواد اولیه مورد نیاز صنایع، بلکه به دلایل پرشمار دیگری از جمله رشد اقتصادی منطقه، اشتغالزایی (چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیرمستقیم)، گردشگری و زمین گردشگری و در موارد خواص مواردی چون دلایل باستان شناسی، تاریخی، هنری، صنایع دستی و … بسیار قابل توجه می باشد.

در این میان معدن فیروزه نیشابور نه تنها از لحاظ معدنی، اقتصادی و گردشگری، بلکه و به عنوان یک سرمایه باستانی و ملی اهمیت دوچندانی یافته است. بدون تردید معدن فیروزه نیشابور یکی از قدیمی ترین معادن جهان است و می توان آن را «قدیمی ترین معدن فعال جهان» نامید. سابقه فعالیت این معدن به گواه شواهد باستان شناسی تا ۴۳۶۰ پیش از میلاد به اثبات رسیده است ولی به جرأت می توان قدمت معدن را بیشتر از آن نیز برآورد نمود. بعلاوه از نظر کیفیت فیروزه تولیدی نیز (با وجود کشف و راه اندازی معادن زیادی در آمریکا و چین در سال های اخیر) کماکان فیروزه نیشابور به عنوان مرغوب ترین فیروزه جهان مطرح می باشد. دلیل تمایز فیروزه نیشابور از دیگر فیروزه های موجود در جهان رنگ و کیفیت بی نظیر و منحصر به فرد آن است. به صورتی که در اغلب نقاط جهان فیروزه نیشابور را با نام اختصاصی «فیروزه آبی» می شناسند. امروزه معدن فیروزه با تولید سالیانه ۵۰ تن سنگ خام فیروزه و بیش از ۱۶۰ نفر پرسنل شاغل یکی از کارآفرین ترین معادن کشور بوده و با ایجاد هزاران نفر اشتغال غیرمستقیم یکی از موفق ترین صنایع استان می باشد.

در نتیجه، واضح است که نگاه کلی به این معدن به صورت خاص و صنعت فیروزه به صورت عام نباید به صورت یک حرفه یا صنعت محلی باشد بلکه باید به آن به عنوان یک مزیت نسبی منحصر به فرد در زمینه های فراوانی از جمله صنعت جواهرات و سنگ های قیمتی، صنعت توریزم و گردشگری، صنایع دستی، تجارت و بازرگانی و … نگاه کرد.

با نگاه دقیق تری به این صنعت کهن می توان دلایل ریشه ای مشکلات موجود در آن را به چهار دسته زیر تقسیم نمود:

1. بدنه سالخورده و نگاه سنتی حاکم بر صنعت فیروزه در تمام بخش ها.
2. عدم وجود اطلاعات عمومی کافی و صحیح درباره فیروزه در بین عموم مردم حتی در سطح شهرستان.
3. عدم وجود اطلاعات تخصصی مناسب و صحیح در بین مسئولین و متخصصین در گرایش های مختلف مرتبط با فیروزه.
4. عدم وجود تحقیقات، مقالات و رفرنس های علمی معتبر در مورد فیروزه و صنعت فیروزه در تمام زمینه ها.

یکی از اقداماتی که می تواند در تمام این زمینه ها منشاء اثر باشد برگزاری همایشی در زمینه صنعت فیروزه و مسایل فرهنگی مرتبط با آن است. بدون شک برگزاری همایشی در این زمینه علاوه بر ایجاد شور و شوق اجتماعی و بالا بردن اطلاعات عمومی در زمینه فیروزه، می تواند باعث تولید و ارائه آثار علمی مرتبط با زمینه های تخصصی مختلف، آشنایی هرچه بیشتر مسئولین، متخصصین و سرمایه گزاران با این صنعت و از همه مهم تر ارائه ایده ها و مشخص شدن راه های جدیدی برای توسعه در زمینه های مختلف معدنی، فرآوری، مارکتینگ، توسعه بازار، گردشگری و صنایع دستی، فرهنگی، تاریخی، اجتماعی و دیگر زمینه های مرتبط با فیروزه شود.

بعلاوه سعی بر آن بوده است تا با برگزاری نمایشگاه و پانل های تخصصی در کنار همایش وجهه تخصصی بیشتری به آن داده شود و فضای همایش هرچه بیشتر به صنعت نزدیک گردد.